Oplichting komt helaas in alle soorten en maten voor. Een paar voorbeelden uit onze eigen praktijk:
Koen (gefingeerde naam) was blij dat de lening zo snel tot stand kon komen. Door het snelle contact vond hij het niet gek dat alles via whatsapp verliep. Wel werden er allerlei kosten in rekening gebracht. Die moesten natuurlijk eerst betaald worden. Dat hield niet op. Telkens een beetje meer. Of hij geld overmaakt naar een rekening in Gambia. Al snel werd hij achterdochtig. Krijg ik mijn geld wel vroeg hij zich af.
Hij kwam bij Rechtfabriek met een verzoek via de civiele rechter het geld terug te vorderen. Geen gegevens van de daders. We konden alleen maar begrip tonen, helpen kunnen we niet in dit soort zaken. Uiteraard heeft hij aangifte gedaan.
Karin (weer zo’n creatieve naam) had een leverancier gekozen om een airco te installeren. Na aanbetaling gebeurde er niets meer. Allerlei smoesjes, maar geen resultaat. Uiteindelijk was een rechtszaak nodig om het geld terug te vorderen.
Harriet (we gaan los) had lekkages in de fundering van haar huis. Een gespecialiseerd bureau zou alles repareren. Maar de werkzaamheden waren nog niet afgerond of het bleek dat de lekkage helemaal niet verholpen was. Getouwtrek over wat wel en niet was afgesproken volgde.
Soorten oplichting
Als je Googled op termen als opgelicht, hoe krijg ik mijn geld terug, internetoplichting, etc. dan zie je vooral voorbeelden van de eerste soort. Iedereen zal het eerste voorbeeld herkennen als oplichting. Maar eigenlijk zijn de andere twee dat ook.
Veel is al geschreven over hoe je moet uitkijken voor internetoplichting of mobiele oplichting.
'Traditionele' of anonieme oplichting
Kort gezegd, er is in deze vorm van oplichting sprake van onwettige of strafbare feiten. Iemand die zich voordoet als iemand anders (bijvoorbeeld als bank). Of denk aan phishing. Bij phishing proberen de oplichters met een nep account je te verleiden op een link te drukken. Waarmee je bijvoorbeeld malware installeert en de oplichter bij je rekening kan. Diefstal van jouw geld, identiteitsfraude, allemaal strafbaar. Bij strafbare feiten kun je altijd aangifte doen bij de politie.
Oplichting in een samenwerking
In het tweede en derde voorbeeld gaat het niet direct om strafbare zaken. Maar het levert je wel veel narigheid op. Deze blog gaat vooral in wat je kunt doen als je slachtoffer bent geworden van deze vorm van oplichting.
Hoe ziet dit soort oplichting er uit? Denk aan mensen die hun afspraken niet nakomen. Niet opleveren met de kwaliteit zoals je die mag verwachten. Van alles doen, maar niet het probleem oplossen waarvoor je ze had aangenomen. Vaak is dit geen oplichter pur sang. En toch kun je er flink geld bij inschieten.
In dit geval kun je zelf actie ondernemen om je geld terug te krijgen. Tot een waarde van € 25.000 kun je zelf bij de kantonrechter een procedure aanspannen. Voor de schade die je hebt opgelopen als gevolg van de oplichting kun je een schadevergoeding aanvragen.
Drie praktische stappen om zelf actie te ondernemen:
- Who dunnit
- Vertrouwen is goed, bewijzen zijn beter
- Laat het er niet bij zitten
Drie stappen naar actie
1 Who dunnit
In ieder geval moet je weten wie de oplichter is. Naam en gegevens als adres en eventueel telefoonnummer van de oplichter(s) zijn noodzakelijk om je geld terug te krijgen. Voor het betekenen (‘afleveren’) van een dagvaarding (de eerste stap bij het opstarten van een procedure) is een fysiek adres en een naam nodig.
Zodra je vermoedt dat je opgelicht wordt, zorg dan dat je zo veel mogelijk te weten komt over de oplichters. Check daarbij of je informatie klopt. Niet iedereen is altijd #doeslief om de waarheid te vertellen 😉
2 Vertrouwen is goed, bewijzen zijn beter
Bij online oplichting zijn de bewijzen vaak aanwezig, maar zijn de daders niet te vinden. Bij oplichting in het niet nakomen van afspraken zijn de oplichters vaak bekend, maar is bewijs van schade of het opzettelijk toebrengen ervan moeilijk te bewijzen. Het is geen fraude waarvoor je bij de politie aangifte kan doen.
Natuurlijk is het achteraf makkelijk praten. Maar uiteindelijk is het het beste om van te voren zaken goed vast te leggen. Of het nou gaat om wat een aannemer precies voor je moet doen, of dat het gaat om de afspraken voor een ‘lening’. Hoe beter je je claim of schade kunt onderbouwen, hoe groter de kans dat je je geld terug krijgt. Het bekende welles-nietes spelletje ligt op de loer.
Verzamel dus alles wat je hebt aan afspraken vooraf. Is het conflict nog niet hoog opgelopen, probeer dan de ‘gaten’ op te vullen. Punten die je niet helemaal duidelijk waren. Hoe sneller je dit probeert op te helderen, het groter de kans dat het niet meteen gezien wordt als ruzie zoeken…
3 Laat het er niet bij zitten!
Wees geen kuddedier! De meeste mensen laat het zitten. Te moeilijk, te veel gedoe, te confronterend. het voelt als ruzie maken terwijl je eigenlijk ook vindt dat je unfair behandeld wordt. Toch ben je slachtoffer van de mensen die je zouden helpen. Vaak tegen goed geld. Zeker op dit moment (najaar 2021), als er voor aannemers zo veel werk ligt dat ze vaak kunnen vragen wat ze willen. En ze regelmatig ook hardop zeggen dat je blij mag zijn dat ze überhaupt tijd voor je hebben.
Als je bereid bent er zelf wat moeite in te stoppen, is een conflict echt aanpakken niet moeilijker dan zelf je belastingaangifte doen. Een deurwaarder is altijd bereid te helpen, en ook de rechtbank beantwoord graag je vragen. Wij kunnen de processtukken voor je maken. Voor een fractie van de kosten van een advocaat. Gaan met die banaan!
